Het is 10 jaar geleden dat haar man plotseling is overleden. Haar leven is doorgegaan, de zorg voor haar kinderen, intussen ook kleinkinderen en een nieuwe relatie. Het ging best goed, zegt ze, maar nu heb ik nergens geen zin meer in, ik huil om “niks” en mijn lijf doet zeer.

Ik maak het in mijn praktijk regelmatig mee dat mensen zich zorgen maken over hun vermoeidheid. Ik vertel ze dan dat er niets ernstigs aan de hand is, dat het normaal is om moe te zijn wanneer je rouwt. Zoals koorts een symptoom is van griep, zo is vermoeidheid een symptoom van rouw. 
Overweldigende gebeurtenissen zoals dood, ziekte, scheiding van partner, ongewenste kinderloosheid, verlies van je baan verweef je niet zomaar in je leven. Deze hebben een grote impact. Vermoeidheid, uitputting en concentratieproblemen horen daarbij.

Wanneer het woord rouwen valt is de kans groot dat je denkt aan verlies door de dood. Dat verlies nog vele andere vormen kent, waarop ook een proces van rouw volgt, daar staan we niet vaak bij stil. Terwijl juist ook deze verliezen zoveel impact op iemands leven kunnen hebben. Waarbij begrip, steun en troost zo ontzettend welkom zijn.

Rouwen wordt vaak geassocieerd met overlijden. Maar rouwen is een menselijke reactie op élke vorm van verlies. Zo zijn er ook verliezen die minder duidelijk zijn, we spreken dan over een diffuus verlies. Denk daarbij bijvoorbeeld aan iemand met een gezinslid die lijdt aan een psychische stoornis of aan dementie, aan ongewenste kinderloosheid of iemand die zijn zelfbeeld verloren is omdat hij/zij veel gepest is. Dit zijn nog maar enkele voorbeelden van de vele (diffuse) verliezen die er bestaan.

Ze stapt met stevige tred de tuin in, mijn bijna “volwassen” dochter. Haar prachtige bos met lange krullen heeft plaats gemaakt voor een kort stekelig koppie. Ik moest er even aan wennen, maar het staat haar onwijs goed. Haar ogen lijken nu nog groter en blauwer.

De anderhalve meter maatschappij, contact maken via onze beeldschermen, caissières achter plexiglas, zwaaien vanachter het raam. Sommige van ons zeggen juist nu meer verbinding te voelen. Ik zelf ervaar dit anders. Natuurlijk, een glimlach, een vriendelijk knikje of een hand die zwaait vanuit de verte. Maar het contact is veelal vluchtig.

Twee weken geleden ben ik begonnen met de opleiding (nascholing) lichaamsgerichte begeleiding bij rouw. Voor mijn afstuderen op Holos koos ik al voor dit thema, omdat verlieservaringen en rouwen (ook) een grote impact hebben op het lichaam.Omdat ik in mijn praktijk zeer regelmatig mensen krijg die te maken hebben met een verlies en omdat ik […]

Om mezelf nog meer te verdiepen, ben ik afgelopen week begonnen aan een nascholing lichaamsgerichte begeleiding bij rouw.Deze eerste twee dagen gingen over het onderzoeken van je eigen verlies, waar ben ik in mijn leven tegenaan gelopen, wat heb ik verloren en waar heb ik afscheid van moeten nemen. Ik kreeg een opdracht waarbij ik […]

Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Het proces van rouw is uniek en persoonlijk. Rouwen is niet alleen maar negatief. Juist omdat je er niet omheen kunt om naar jezelf te kijken, leer je jezelf op een nieuwe wijze kennen. En daarin schuilt de kracht van omgaan met verlies. Wie rouwt beweegt voortdurend tussen het […]